آيا كابل و اسلام آباد عليه تروريسم مبارزه مشترك خواهد كرد؟
محمدامين ميرزاد محمدامين ميرزاد

حامدكرزي رئيس جمهور افغانستان امروز در يك سفر رسمي درحالي وارد اسلام آباد پاكستان مي گردد كه هردو كشور باچالش جدي فعاليت هاي تروريستي مواجه هستند. هرچندسفر آقاي كرزي در راستاي ديپلوماسي فعال شش ماه اخير دولت افغانستان تفسير مي گردد و مقامات كابل درتلاشند تا درگستره فعاليت هاي ديپلوماسي بتواند، راهكاري را بدست آورد تا ازچالش هايي كه ناشي از فعاليت گروه طالبان و القاعده و افزايش مواد مخدر مي باشد، خود را رهايي بخشد. مبارزه باتروريسم وافراطي گري  بستگي زيادي به آن سوي مرزهاي افغانستان دارد، همانطوري كه فعاليت هاي گروه هاي افراطي و القاعده در ايالت سرحد پاكستان بزرگ ترين ناامني را براي اين كشور بوجود آورده، اين منطقه نقش اصلي را به عنوان عقبه امن طالبان نيز باز مي كند  و يكي ازعوامل اصلي كه طالبان درجنوب همچنان امنيت و ثبات را درافغانستان برهم مي زنند و پس از هر تصفيه اي بار ديگرقارچ گونه سربدر مي كنند، عقبه هاي امني است كه براي آنان درايالت سرحد وجود دارد.

به هرحال در اين سفر هرچند كه ظاهرا كدام توافق نامه مهم اقتصادي و يا تجاري به امضانمي رسد، اما اين سفر براي هردو كشور از اهميت خاصي برخورداراست. موضوع اصلي اين سفر را راههاي مبارزه با تروريسم تشكيل مي دهد، موضوعي كه سخت مورد علاقه دولت افغانستان مي باشد و از طرفي اين سفر چندان بي ربط با صحبت هاي تلفوني هفته پيش آقاي بوش رئيس جمهور امريكا واقاي كرزي نيست، قرار است اين صحبت ها به صورت دوامدار ادامه پيدا كند و قطعا يكي از محورهاي مهم اين صحبت ها روي مبارزه تروريسم دور ميزد كه امريكا نيزاز وضعيت موجود در افغانستان وپاكستان  و فعاليت هاي تروريستي دراين دو كشور راضي نيست.

راهكارهاي مبارزه و جنگ باتروريسم درسال آينده در فصل زمستان رقم مي خورد ودراين فصل سرما بازار سياست داغ مي گردد تا محصولات اين تلاش ها را دربهار و تابستان سال ديگر درو كنند. مهمترين مسئله اي كه طي شش سال يا ازنظرها دور مانده و يا مسايل سياسي و بين المللي سبب گرديده، حضورگروههاي افراطي و القاعده درايالت سرحد است كه تاكنون چنانچه كه بايد جدي گرفته مي شد جدي گرفته نشده است.اما اكنون جامعه جهاني نيز دريافته اند كه پايگاه امن تروريست ها در ايالت سرحد بايد ناامن گردد، تا زمينه هاي فعاليت اين گروهها محدود شود و ازسوي ديگر با روند تدريجي رشد امنيت درعراق و فرار تروريست هاي القاعده ازعراق به ايالت سرحد و فعاليت درافغانستان و پاكستان، بيم آن مي رود كه اگر دولت هاي افغانستان و پاكستان و نيز جامعه جهاني توجه جدي دراين زمينه نكند، ممكن است سال آينده فعاليت هاي تروريست ها دراين دوكشور چند برابر بيشتر از سال گذشته گردد و اين منطقه را به عراق ديگر تبديل نمايد. بررسي اين موضوع  موردعلاقه هردو رئيس جمهور مشرف و كرزي مي باشد، تا درديدار شان از نزديك روي اين موضوع تبادل نظر نمايند.

دركناراين مسئله سفر آقاي كرزي به اسلام آباد يك دستآورد ديگري هم براي حكومت آقاي مشرف دارد. سفررسمي اقاي كرزي وجهه بين المللي مشرف را بالا مي برد. او كه به دليل بركناري قضات عالي پاكستان و اعلام وضعيت فوق العاده و انتخابات يكجانبه رياست جمهوري و مخالفت احزاب سياسي اين كشور باوي، درانزوا قرارگرفته و سفرهاي رسمي ديپلوماتيك به اسلام آبادكاهش يافته بود؛ سفرآقاي كرزي سبب مي گردد كه اسلام آباد ازاين انزوا بدرآيد، زيرا اين دومين مقام بلند پايه سياسي يك كشورخارجي است كه پس ازآخرين انتخاب آقاي مشرف به عنوان رئيس جمهور به پاكستان سفر مي كند. دوهفته پيش آقاي عبدالله گل از تركيه اولين رئيس جمهوري بود كه به اسلام آباد سفركرد و آقاي كرزي دومين رئيس جمهوري است كه دستان آقاي مشرف را بعد از بيرون آمدن از لباس نظامي، به عنوان رئيس جمهور ملكي مي فشارد.

هرچند روند رشد تروريسم و گروههاي افراطي در دو منطقه افغانستان و پاكستان سبب شده كه مواضع دو كشور را در مبارزه و مقابله با تروريسم با هم نزديك كند. اما  گفته مي شود هنوزهم رقابت هاي پنهاني كه از آن به عدم اعتماد كافي با يك ديگر تعبير مي گردد وجود دارد. كندي كار و نتايج جرگه مشترك امن منطقه اي و حمايت برخي از افسران بازنشسته اطلاعاتي پاكستان از طالبان و ناتواني دولت پاكستان درمهار گروههاي افراطي در كشورش واجازه ندادن حمله  نيروهاي ناتوبه پايگاههاي تروريست ها درايالت سرحد، عواملي است كه نقش اساسي در روند بي اعتمادي ميان كابل و اسلام آباد دارد. اما اين بي اعتمادي ها قطعا به اندازه سال گذشته نيست، افزايش فعاليت هاي تروريستي درهردو كشور به ناچار هردو پايتخت را به هم نزديك ساخته و هردو مركز، مبارزه با تروريسم را يك ضرورت مي دانند. در حالي كه يك سال پيش هردو كشور به جاي فعاليت هاي مشترك درامر مبارزه با تروريسم بيشتر به يك ديگر اتهامات وارد مي كردند. مصاحبه آقاي كرزي با سي . ان.ان درآستانه سفرش به پاكستان روشن مي سازد كه  افزايش فعاليت هاي تروريستي درافغانستان و پاكستان دولت هاي دوكشور را تاچه ميزان به هم نزديك ساخته است. تا يك سال پيش آقاي مشرف ادعا داشت كه طالبان برخواسته از ميان توده هاي مردم ساكن درجنوب افغانستان است  و ملاعمر و بن لادن درقندهار حضور دارند و هيچ فعاليتي از سوي تروريست ها و طالبان در پاكستان، صورت نمي گيرد.آقاي كرزي نيز فورا آدرس مي داد كه ملاعمر و ديگر سران طالبان و القاعده در كويته پاكستان حضوردارند و طالبان از آن طرف مرز حمايت ميگردند. اما اكنون هردو رئيس جمهور به واقعيت ها اعتراف دارند، آقاي مشرف بعد ها بارها درمصاحبه هايش گفت كه درايالت هاي سرحد و بلوچستان طالبان حضور دارند و از سوي قبايل اين منطقه و افسران باز نشسته اطلاعاتي اين كشور حمايت مي گردند و آقاي كرزي هم پذيرفت كه گروه طالبان درميان مردم ولايات جنوبي نفوذ دارند و اگر اين نفوذ نمي بود آنان نمي توانستند چنين ناامني هاي گسترده را دراين مناطق به بار بياورند.با توجه با اين تحول ديدگاه ها آقاي كرزي درمصاحبه اش با سي. ان.ان با احتياط كامل اظهار داشته كه بن لادن در افغانستان نيست. او گفت: من به طور دقيق گفته نميتوانم ، که اسامه در کجا است ، اما من به يقين گفته ميتوانم که وى در همين منطقه جهان در کدام جاى مخفى است . زمانى که سى ان ان در مورد محل دقيق اسامه بن لادن سوال کرد ، که اسامه در پاکستان است يا در افغانستان ؟ وى گفت : من نميخواهم در اين مورد صحبت نمايم ، که وى در کجا پنهان است ، اما من به يقين گفته ميتوانم که در افغانستان نيست. رئيس جمهور کرزى در  مورد ناامنى هاى اخير پاکستان به سى ان ان گفت که ناامنى هاى اخير پاکستان و افغانستان نشان ميدهد که مبارزه واقعى و مؤثر عليه تروريسم صورت گيرد . حکومت پاکستان يک سلسله اقدامات جدى عليه دهشت افگنى را انجام داده كه عمليات لعل مسجد يک نمونه آن است ، مثال هاى ديگر نيز وجود دارد ، اما من اميدوار هستم که تمام ما مبارزه عليه دهشت افگنى را شديدتر نموده و اقدامات ديگر نيز نماييم .

 اين مصاحبه نشان مي دهد كه ديدگاه دوكشور نسبت به سال هاي گذشته تا چه اندازه تغيير كرده و هردو كشور با احساس خستگي دم از مبارزه مشترك عليه تروريسم مي زنند.

 آيا وقعا چنين مبارزه مشتركي ميان كابل و اسلام آباد عليه تروريسم و افراط گرايي شكل خواهد گرفت؟ بايد گفت كه با توجه به تحولات پيچيده سياسي درپاكستان هنوز معلوم نيست كه چنين امري به صورت عملي صورت مي گيرد يانه، زيرا اين اقدامات بستگي تمام به وضعيت امنيتي و سياسي پاكستان و افغانستان دارد و لي اين واقعيت مسلم است كه هردو كشور ضرورت مبارزه مشترك با تروريسم را احساس مي كنند ولي دركنار اين احساس مشترك ممكن است عواملي وجود داشته باشد  كه هردو كشور را از برداشتن گام مشترك عملي در راستاي مبارزه باتروريسم باز دارد.

به هرحال بايد ديد كه تحولات سياسي پاكستان به كدام سمت وسويي كشيده مي شود وفعاليت هاي تروريستي در هردو كشور تاچه ميزان درسال آينده تشديد يا كاهش مي يابد و تاكتيك هاي مبارزه با تروريسم درسال آينده به چه شيوه اي خواهد بود.

 

 

 

 

 

 


December 30th, 2007


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
مسایل بین المللی